Du lịch Bình Liêu khám phá nét văn hoá chợ phiên độc đáo

Du lịch Bình Liêu không chỉ thu hút du khách nhờ khung cảnh thiên nhiên hùng vỹ và nét đơn sơ, mộc mạc trong cuộc sống của những người dân tộc nơi đây, mà du lịch Bình Liêu còn khiến người ta mê mẩn với những phiên chợ cùng những sản vật địa phương và có cả những thứ mà bạn sẽ không thể tìm thấy ở bất cứ đâu khác ngoài nơi này.

Du lịch Bình Liêu, đi chợ phiên ở đâu?

Bình Liêu có 2 phiên chợ phiên nổi tiếng, đó là chợ phiên Bình Liêu nằm tại trung tâm thị trấn và chợ phiên Đồng Văn, họp tại xã Đồng Văn, huyện Bình Liêu. Mỗi phiên chợ này đều có những dấu ấn, điểm nổi bật riêng của mình.

Nếu chợ phiên Bình Liêu ở trung tâm huyện là nơi tập trung của đồng bào dân tộc trong toàn huyện thì chợ phiên Đồng Văn lại là nơi trải nghiệm trọn vẹn cuộc sống, nếp sinh hoạt của người Dao Thanh Phán nơi đây.

Chợ phiên Bình Liêu có lúc nào?

Chợ phiên Bình Liêu ở trung tâm thị trấn được họp vào ngày Chủ nhật hàng tuần. Còn chợ phiên Đồng Văn thì họp vào thứ Bảy hàng tuần. Vì đây cũng là nguồn thu nhập chính của người dân trong huyện, nên dù hời tiết nắng hay mưa, mùa đông hay mùa hè, cứ “đến hẹn” là người dân từ khắp nơi trong huyện lại tập trung về chợ trung tâm để bày bán hàng hoá, trao đổi và giao lưu, gặp gỡ nhau.

Vì sao nên đi chợ phiên khi du lịch Bình Liêu?

Chợ phiên Bình Liêu không bày bán các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, càng không có những món đồ giá trị, đắt tiền hay được làm cầu kỳ, tỷ mỷ. Mọi thứ đưa tới đây đều là các sản vật được chính những người bán trồng trong vườn nhà mình hoặc đào, hái, lấy được từ trong rừng.

Chính vì thế, không chỉ sạch, an toàn mà thậm chí còn có một số loại thảo dược, quả… đặc biệt, chỉ có thể tìm thấy được ở Bình Liêu. Cũng theo lời người dân và những người đã có kinh nghiệm du lịch Bình Liêu, những sản vật hay đồ đem bán ở chợ phiên Bình Liêu đều chỉ được lấy về trước 1,2 ngày họp chợ.

Đi du lịch Bình Liêu và ghé qua các phiên chợ, chúng ta có thể tìm thấy những sản vật truyền thống như thổ cẩm, các loại bánh, miến dong – đặc sản Bình Liêu…

Chợ phiên truyền thống ở Bình Liêu

Theo truyền thống trước đây, cứ đến ngày lẻ (từ mùng 3 – 5 – 7 – 9 – 11…) hàng tháng, nhưng ngày nay, để đẩy mạnh kinh tế vùng và thúc đẩy du lịch Bình Liêu phát triển, chợ đã được chuyển sang họp cố định vào ngày Chủ Nhật hàng tuần, với địa điểm là khu chợ trung tâm.

Ấn tượng đầu tiên của bất cứ ai khi đến với phiên chợ trung tâm này chính là những trang phục truyền thống độc đáo, rực rỡ sắc màu của các đồng bào dân tộc nơi đây. Có lẽ vào một ngày mưa ảm đạm, chính những gam màu sặc sỡ này sẽ là thứ giúp không khí chợ vẫn luôn vui tươi và sôi động.

Chợ phiên Bình Liêu được chia thành nhiều khu khác nhau, như khu ăn uống, khu bán gia cầm, khu thổ cẩm, nông sản… nhưng tấp nập nhất vẫn là khu ăn uống. Chợ cũng bày bán rất nhiều loại cây lá, thuốc lá tắm của người dân tộc, có những loại đặc biệt và chỉ được bày bán vào ngày Chủ nhật của phiên. Mỗi gian hàng tại đây giống như một “hiệu quảng cáo” nhỏ cho du lịch Bình Liêu. Nếu người Dao nổi bật với thuốc Nam, thì người Tày là các loại bánh. Các loại bánh truyền thống đều thơm ngon, mỗi loại một hương vị, một ý nghĩa riêng mà bạn có thể vừa thưởng thức, vừa nghe người bán kể khi tới đây.

So với chợ phiên Đồng Văn thì chợ phiên truyền thống ở khu chợ trung tâm đông đúc, đa dạng và náo nhiệt hơn. Lý do chính là vì toàn bộ đồng bào dân tộc trong huyện sẽ tập trung ở đây. Bạn có thể bắt gặp các chàng trai, cô gái người dân tộc đang xúng xính trong bộ váy áo mới, xuống chợ giao lưu, tìm bạn đời. Bạn cũng có thể thấy một nhóm nhỏ vài em gái dân tộc đang bày bán vòng hoa, vòng thổ cẩm, một vài người đang gùi rau đi bán, hay những quán đồ ăn đang nghi ngút khói.

Chợ phiên Đồng Văn ở Bình Liêu

Chợ Đồng Văn là một trong những điểm, tuyến du lịch Bình Liêu được huyện công nhận và đưa vào khai thác từ năm 2015. Cũng giống như chợ trung tâm huyện, chợ Đồng Văn là chợ trung tâm của xã Đồng Văn. Từ xưa, nơi này đã là nơi buôn bán, trao đổi và giao lưu văn hoá của đồng vào dân tộc trong xã với các vùng lân cận.

Thời gian họp và thời điểm chợ phiên Đồng Văn đông nhất là vào thứ Bảy hàng tuần. Sẽ vô cùng hợp lý nếu bạn đi du lịch Bình Liêu vào cuối tuần, sáng thứ Bảy đi chợ phiên, trưa chiều check cột mốc, sống lưng khủng long rồi Chủ nhật về trung tâm huyện đi chợ phiên trung tâm. Một điều đặc biệt của những phiên chợ vùng cao này, đó là càng gần Tết, không khí càng nhộn nhịp, đông vui và náo nhiệt.

Khác với chợ trung tâm huyện họp thường xuyên, đông nhất vào ngày chủ nhật, chợ Đồng Văn thường họp đông, vui nhất vào thứ bảy hàng tuần. Thế nên nếu bạn có dịp ghé thăm chợ vào những ngày thứ bảy cuối tuần của dịp cận Tết lại càng đông vui, nhộn nhịp và nhiều sắc màu. Không cầu kỳ như miền xuôi hay những nơi khác. Ở chợ phiên Đồng Văn, người dân có thể đặt trực tiếp sản phẩm của mình xuống đất hoặc trên một tấm bạt nhỏ, người mua đi qua có thể ghé vào xem, hỏi và người bán cũng niềm nở đáp lại, dù cuộc trao đổi có thành công hay không?

Một điều đặc biệt ở chợ phiên Bình Liêu cũng như chợ phiên Đồng Văn, đó là những người bán hàng không chào mời hay rao bán, và càng đặc biệt hơn là họ cũng chẳng bán với giá cắt cổ để người mua phải mặc cả. Cái giá được đưa ra luôn vừa phải, giá thật – hàng thật, chính vì thế ở chợ phiên nơi đây gần như không có bất cứ cuộc ngã giá nào, ngay cả với khách du lịch Bình Liêu.

Chợ phiên Đồng Văn nổi bật với sắc màu đỏ từ trang phục truyền thống của đồng bào dân tộc người Dao Thanh Phán. Phiên chợ này còn ấn tượng, tấp nập hơn vào những ngày cuối năm, gần Tết, khi không gian chợ dần trở thành nơi giao lưu, gặp gỡ, làm quen và biểu diễn văn nghệ.

Dạo một vòng qua chợ, nếu đói bụng thì hãy ghé qua quán ăn để thưởng thức món “PHỞ XÀO” đặc trưng của đồng bào nơi đây. Những bánh phở được làm từ gạo bao thai (gạo mùa tháng 10) do bà con nơi đây tự trồng. Bánh phở sau khi tráng sau, để nguội mới mang đi cắt. Nếu ăn phở chấm, người bán sẽ cuộn tròn bánh phở rồi cắt thành từng khúc khoảng 10 – 15cm, còn nếu ăn phở xào thì sẽ thái thành sợi bản lớn.

Tuy nhiên, điều đặc biệt nhất là nên “thương hiệu” của món “phở xào Đồng Văn” hấp dẫn khách du lịch Bình Liêu, đó là trong quán chỉ có duy nhất “bánh phở”, khách muốn ăn gì, thế nào thì phải tự đi chợ, mua nguyên liệu về để nhờ chủ quán chế biến. Những quán phở xào này sử dụng củi để đun, nên món phở xào có vị “oi khói” rất đặc trưng. 

Nếu tới đây vào đúng dịp chợ phiên và trùng với ngày 4-4 Âm lịch (Ngày hội Kiêng gió) của người Dao Thanh Phán, bạn sẽ thấy những người dân tộc này không đi rẫy, làm nương mà sẽ rủ nhau tới chợ để gặp bạn bè, ăn uống và uống rượu, tấu kèn… vô cùng vui vẻ.